Zarys dziejów oświaty w Radziechowicach

Kronikarzem radziechowickiej oświaty był pan Marian Łysik, niegdyś dyrektor szkoły (pełnił tę funkcję dwukrotnie), podziwiany przez uczniów nauczyciel historii, wychowawca wielu pokoleń, społecznik, człowiek darzony ogromnym szacunkiem i zaufaniem. Rys historyczny rozwoju oświaty w Radziechowicach pochodzi z tworzonej przez niego kroniki.
Radziechowice Drugie to wieś, która - jak podają źródła historyczne - powstała na przełomie XII/XIII w., za panowania pierwszych Piastów. Była wsią książęcą, później królewską i - jak nakazywała tradycja - we wszystkich wsiach królewskich mężczyźni otrzymywali staranne przygotowanie do rzemiosła rycerskiego, kobiety zaś do prowadzenia domostw.
W XVI w. królowa Izabela przekazała posiadłości Radziechowic, Lipia i Szczepocic oo. dominikanom w Gidlach.

W 1817 r. Radziechowice nawiedziła straszna klęska - pożar. Z 36 domostw ocalały tylko 3. Starszyzna postanowiła wieś odbudować i tak powstały trzy osiedla: Radziechowice I, Radziechowice II i Radziechowice III.
Jak wynika z zapisków i przekazów ustnych ludzi starszych, do czasu pełnej odbudowy wsi, nauka w wielu domach odbywała się w trybie indywidualnym.

Pierwsza zorganizowana szkoła powstała jeszcze przed powstaniem styczniowym w wynajętym budynku, w którym kształcono w języku polskim. Pierwszy budynek szkolny - drewniany pobudowano z inicjatywy nauczyciela Wincentego Depty, rodaka wsi Radziechowice. Uczęszczały tu dzieci z Radziechowic I, Radziechowic II, Radziechowic III i Ładzic.

 

W 1895 r. kierownictwo szkoły objął Rosjanin Michajłow, którego celem było rusyfikowanie dzieci. Zajęcia w szkole trwały w okresie zimowym od godzin rannych do zmroku. Nauczano w języku rosyjskim. W ciągu dnia była tylko jedna godzina języka polskiego.

 

W kronice szkoły prowadzonej przez Konstantego Syczyńskiego czytamy: „Dążenie jego skierowane było na rusyfikowanie dzieci. Toteż po 3 latach jego pobytu w Radziechowicach mieszkańcy wsi zadowoleni byli z jego odejścia. Za jego bytności w roku 1895 wybudowano w Radziechowicach, na miejscu starej, murowaną z cegły szkołę, która dotychczas stoi”.

Po Michajłowie kierownictwo szkoły obejmowali już Polacy: Dzienisiewicz (pracował tu 8 lat), Żylewski, Wójcikowski i Żak.

W 1912 r. przybył do Radziechowic nauczyciel Kazimierz Kupczyński, który misję szerzenia oświaty potraktował szeroko. Obok organizowania życia szkolnego dzieci i młodzieży, mobilizował do działalności lokalną społeczność. Między innymi tuż po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. założył w Radziechowicach II Ochotniczą Straż Pożarną.

W 1921 r. kierownictwo szkoły objął Konstanty Syczyński. Człowiek niezwykle prawy, uczciwy, bardzo dobry organizator i gorący patriota. Z jego inicjatywy w powiecie radomszczańskim powołano zgodnie z Ustawą Sejmową - Dozór Szkolny, którego przewodniczącym był Antoni Łysik. Celem tej instytucji było karanie rodziców uczniów, którzy bez usprawiedliwienia opuszczali zajęcia lekcyjne.

W 1925 r. powiatowe władze szkolne podjęły decyzję o zorganizowaniu 3-klasowej szkoły w Radziechowicach II, a zlikwidowaniu 1-klasowych w Radziechowicach I i Ładzicach. W 1938 r., dzięki staraniom kierownika Konstantego Syczyńskiego, utworzono 7-klasową szkołę powszechną na terenie gminy. Do tej szkoły uczęszczały dzieci z Radziechowic, Ładzic, Szczepocic, Jedlna, Woli Jedlińskiej, Stobiecka Szlacheckiego, Zdani.
Wybuch II wojny światowej w wielu regionach zachwiał działalność oświatową - ale nie tu. W dalszym ciągu działa szkoła powszechna, a w 1940 r. przybyły z Wołynia Pan Władysław Bieda w porozumieniu z Kierownikiem Syczyńskim otwierają w domu rodzinnym Leona Kowalskiego - TAJNE GIMNAZJUM, którego absolwentami było ok. 100 uczniów (fot.5.)

 

W 1956 r. z inicjatywy Kierownika Syczyńskiego rozpoczęto budowę nowej szkoły. Szkołę budowano głównie ze środków zgromadzonych przez ludność miejscową, większość prac wykonywali samodzielnie. Nowy budynek szkoły oddano do użytku w 1958 r. i do dnia dzisiejszego stanowi on główną bazę lokalową szkoły. Po Panu Syczyńskim, kierownictwo szkoły obejmowali kolejno: Marian Łysik (od 1 września 1964r.), Zbigniew Gałwiaczek, Józef Wypart, Kazimierz Młynarczyk, ponownie Marian Łysik, Zdzisława Krzypkowska, Zbigniew Prudło i wreszcie w 1995 roku (...) Pani Dyrektor Sylwia Łysik.

 

W 1996 r., dzięki ogromnemu wsparciu finansowemu samorządu gminnego, wykonano generalny remont szkoły, poprawiając zdecydowanie jej standard. Głównym zadaniem była organizacja zaplecza sportowego szkoły, co było zbieżne z zamierzeniami mieszkańców. Wspólnie z Radą Rodziców i Radami Sołeckimi podjęto decyzję o budowie sali gimnastycznej. Do sukcesu tego projektu przyczynili się nie tylko mieszkańcy, ale również Rada Gminy, która podjęła decyzję o budowie. Sala gimnastyczna została wybudowana głównie ze środków gminnych w 2000 roku.

Wprowadzenie reformy oświaty wpłynęło na zmianę sieci szkół na terenie gminy Ładzice. Publiczna Szkoła Podstawowa istniała w Radziechowicach do 2004 r., kiedy to wygasła, a w jej budynku jako samodzielna placówka pozostało istniejące od 1999 r. Publiczne Gimnazjum w Radziechowicach.

W 2008 r. stanowisko dyrektora PG w Radziechowicach objęła p. Jolanta Siemińska, która pełniła funkcję dyrektora do 31.08.2023 r.

W ostatnim dziesięcioleciu budynek szkoły przeszedł szereg modernizacji: docieplono część budynku głównego gimnazjum, dokonano przebudowy fragmentu 2. kondygnacji oraz przebudowano parter, by stworzyć jak najlepsze warunki dla funkcjonującego w szkole oddziału przedszkolnego. Ponadto dzięki udziałowi w konkursie WFOŚiGW „Moja wymarzona ekopracownia” w 2014 r. w placówce utworzona została nowoczesna ekopracownia „Laboratorium ekologiczne”.
 

1 września 2017 r. weszła w życie kolejna reforma edukacji, która wprowadziła wygaszanie istniejących gimnazjów, by ich miejsce ponownie mogła zająć szkoła podstawowa. W murach nowo utworzonej Publicznej Szkoły Podstawowej w Radziechowicach znaleźli się więc zarówno gimnazjaliści (ostatnie dwa roczniki), jak i uczniowie klasy pierwszej szkoły podstawowej, a także trzeciej i czwartej, którzy do tej pory uczęszczali do PSP w Jedlnie. Ponadto w budynku funkcjonują także oddziały przedszkolne dla 3-4- i 5-6-latków. W związku z zaistniałymi zmianami kompleksowemu remontowi poddane zostały wszystkie sale na parterze oraz dwie klasy na pierwszym piętrze, z których korzystają najmłodsi uczniowie.

 

W roku szkolnym 2019/2020 odbył się pierwszy egzamin ósmoklasisty.

 

1 września 2023 r. stanowisko dyrektora PSP w Radziechowicach objęła p. Beata Konstańczyk-Bartnik.

 

 

Fot.1. Budynek starej szkoły. Listopad 2021r.

Fot.2. Plan tzw. starej szkoły

Fot. 3a. Zima 1940/41. Klasa IV z wychowawcą, p. Brzozowskim, przed wejściem do szkoły.

Fot.3. Wiosna 1943 r. Między uczniami - w środku - stoi kierownik szkoły, p. Konstanty Syczyński, po lewej ks. Świerkowski, wikary.

Fot.4. Rok szkolny 1959/60. Kierownik szkoły Konstanty Syczyński wśród siódmoklasistów.

Fot.5. Tablica pamiątkowa.

Fot.6. Budynek nowej szkoły od stronypołudniowej. Czerwiec 1968r.

Fot.7.Rok szlolny 1968/1969. Uczniowie klasy ósmej z wychowawcą klasy p. Zbigniewem Gałwiaczkiem i nauczycielką Wandą Bus.

Fot.8. Fragmenty kroniki szkolnej prowadzonej przez p. Konstantego Syczyńskiego.